Vrijdagmiddag. Het is mooi weer buiten. Met enig lawaai komt H3k* het lokaal binnen. Ik begroet ze bij de deur met een handout over het proefje dat ze vandaag gaan uitvoeren. Op het bord staat het programma: bespreken van de vragen over de proef van de vorige les (proef 1), proef 2 uitvoeren, opruimen, vragen bij proef 2 beantwoorden: niet af is huiswerk voor volgende keer, prettig weekend.
Zodra iedereen kauwgom uitgespuugd heeft, tas in de gang gezet heeft, mobiel in de tas gedaan, en zit, wil ik het opgegeven huiswerk bespreken. "Huiswerk? Er stond helemaal niks in SOM". Inwendig zuchtend verlang ik terug naar oude tijden: toen je het huiswerk op het bord kon zetten en leerlingen dit in hun agenda schreven. Toen SOM niet leidend maar slechts administrerend was. Ik probeer snel SOM te openen maar kan zo gauw mijn token niet vinden.
Jessika* draait zich om naar de klas en roept: "maar ze had het toch op het bord gezet". Inderdaad. Zij heeft het dan ook netjes gedaan. Deed elke leerling dat maar… Ik improviseer me door de eerste fase van de les heen, de leerlingen doen het proefje, een enkeling maakt zelfs al een aantal vragen bij de proef. Behoorlijk netjes opgeruimd blijft het lokaal achter terwijl stofjes in de zon dansen.
Als de leerlingen weg zijn is het pauze. Ik open SOM, mijn token zat gewoon onderin mijn tas. Inderdaad staat er geen huiswerk in. Ik herinner me dat ik begin van de week voor alle klassen een uurtje had zitten administreren, maar blijkbaar is die laatste les op vrijdag er bij in geschoten. Ik typ met een moedeloos gevoel het huiswerk voor de volgende les in: vragen bij proef 1 maken, vragen bij proef 2 maken. Ik weet eigenlijk al dat het vrij zinloos is. Alleen Jessika heeft opgeschreven wat het huiswerk is. Veel leerlingen zullen niet in SOM kijken, maar alleen in Zermelo, dus bij mijn rondje door de klas volgende les zal ik merken dat zo'n 15 kinderen geen idee hebben waar ze mee bezig zijn geweest in de proeven, of waar de lessen over gaan. Ik neem me voor om een stukje herhaling in te bouwen, zodat iedereen tenminste weer een beetje op hetzelfde punt begint volgende week.
Het houdt me bezig op de fiets naar huis. Wat kost al dit gedoe in SOM toch een zee van tijd. Je moet óf elke les opnieuw inloggen en direct het huiswerk noteren, of regelmatig even een uurtje hiervoor uittrekken. En als er een les uitvalt moet je alles opnieuw doen, want gewoon doorschuiven kan niet. Dus je plant. En plant. En plant. En het zou zoveel helpen als de leerlingen hier zelf een beetje verantwoordelijkheid in nemen…
Vlak voor ik 's avonds in slaap val komt er een idee in me op. Wat nou als ik in SOM voortaan alleen maar zet "maak je huiswerk". Ik zet het huiswerk tenslotte altijd op het bord. Dan kan ik per les, zelfs gedurende de les beslissen wat het precies wordt, hoef ik geen uren meer in SOM al die details in te voeren, maakt het niet meer uit of een les uitvalt of niet en ben ik van die discussie over "het stond niet in SOM" af. En de verantwoordelijkheid voor "wat was het huiswerk" komt weer bij de leerlingen te liggen. Misschien gaan ze dan zelfs een agenda bijhouden. En het wordt voor mij weer zinvol om een langere-termijn planning op het bord te zetten. Dan kan Jessika weer gewoon vooruit werken zoals ze zo graag doet…
Dat ga ik doen!
Ik val tevreden in slaap.
*Alle namen zijn gefingeerd